مدیریت سرمایه از تئوری تا عمل

استراتژی‌های مدیریت سرمایه

در بازار مالی ، به صورت کلی سه نوع استراتژی‌ برای مدیریت سرمایه وجود دارد که توانسته‌اند محبوبیت زیادی در میان سرمایه‌گذاران پیدا کنند. در اینجا به معرفی این استراتژی‌ها می‌پردازیم:

استرتژی‌های ثابت

در این روش، معامله‌گر با هر میزان سرمایه و بدون توجه به سود یا زیان معاملات قبلی، از حجم ثابت و مشخصی برای معاملات استفاده می‌کند.

مثال: فرض کنید یک مشتری با هر مقدار سرمایه، خواه ۱۰۰ دلار یا ۱۰۰۰ دلار، با حجم فرضی یک لات استاندارد معامله می‌کند.

در این روش، حتی اگر حساب مشتری از ۱۰۰۰۰ دلار به ۲۰۰۰۰ دلار یا ۵۰۰۰ دلار تغییر کند، او همچنان از حجم ثابت یک لات استفاده می‌کند. این معامله‌گران بر این باورند که تغییر حجم معاملات می‌تواند به زیان منجر شود و از این رو، حجم ثابت را مناسب‌ترین انتخاب می‌دانند. با این حال، این نگرش بیشتر به انتظارات ذهنی از سود و زیان مربوط می‌شود تا به واقعیت‌های بازار.

مزایا:

سادگی: روش حجم ثابت ساده است و نیازی به محاسبات پیچیده ندارد.

معایب:

ریسک بالا: اگر معاملات به سود منجر شوند و موجودی حساب مثبت باشد، استفاده بهینه از حجم و سرمایه باقی‌مانده انجام نمی‌شود. از طرف دیگر، اگر موجودی حساب منفی باشد، حجم ثابت می‌تواند ریسک بالایی ایجاد کند.

عدم تطابق با شرایط بازار: این روش به دلیل عدم تطابق با شرایط واقعی بازار، چه در حالت سود و چه در حالت زیان، مناسب نیست و ممکن است منجر به زیان‌های بزرگ شود.

درصد ثابت از سرمایه برای هر معامله 

در این روش ریسک هر معامله به‌صورت درصدی از کل سرمایه معامله‌گر یا مقداری معین از سرمایه‌ای که معامله‌گر مایل به ریسک‌کردن آن است، تعریف می‌شود. با توجه به اینکه حجم معامله در این روش نمایانگر درصد ثابتی از کل سرمایه است، اگر سرمایه کاهش یابد، حجم معاملات کوچک‌تر شده و اگر حساب معاملاتی رشد کند، حجم معاملات افزایش می‌یابد.

ریسک معامله در این روش به میزان سرمایه‌ای دارد که تریدر تمایل به وارد کردن آن به بازار دارد و همچنین به حد ضرر تعیین‌شده بستگی دارد.

مزایا:

• پیشگیری از از دست دادن کل سرمایه: به دلیل اینکه حجم معامله به‌صورت درصدی از کل سرمایه است، ریسک از دست دادن تمام سرمایه به‌طور نظری صفر است.
• اثر مرکب در معاملات برنده: با بزرگ‌تر شدن حساب، سایز هر معامله نیز به نسبت کل حساب بزرگ‌تر می‌شود که به رشد تصاعدی حساب کمک می‌کند. همچنین، اگر تریدر با ضررهای متوالی مواجه شود، حجم معاملات به‌طور خودکار کاهش یافته و این به کاهش ریسک روی کل سرمایه کمک می‌کند.

معایب:

• حجم کوچک در حساب‌های کوچک: زمانی که با حساب معاملاتی کوچکی کار می‌کنید، حجم هر معامله به علت کوچک بودن سرمایه، بسیار کوچک می‌شود و ممکن است نتواند به میزان چشم‌گیری حساب را رشد دهد. همچنین، کم کردن حجم معامله در مواجهه با ضررهای متوالی ممکن است به عدم بازیابی بهینه حساب در صورت تغییر شرایط بازار منجر شود.

استراتژی‌های متغیر

در این روش، معامله‌گر حجم معامله را بر اساس میزان ریسک و نوسانات بازار تعیین می‌کند. به این ترتیب، هرچه ریسک و نوسانات بازار بیشتر باشد، حجم معامله کاهش می‌یابد و با کاهش نوسانات، حجم معامله افزایش می‌یابد.

در این روش، حجم معامله به‌جای اینکه بر اساس اندازه حساب معاملاتی تعیین شود، تابعی از اندازه ریسک بازار است. بنابراین، سودها و ضررها منجر به تغییر ثابت در حساب معاملاتی نمی‌شوند.

مزایا:

• تنظیم حجم معامله بر اساس ریسک: این روش به تریدر اجازه می‌دهد تا حجم معامله را بر اساس ریسک اولیه تنظیم کند و با شرایط موجود بازار تطبیق پیدا کند. در بازارهای نوسانی، این امر منجر به کاهش حجم معامله و در نتیجه محافظت از سرمایه معامله‌گر در برابر افت‌های ناخواسته می‌شود. همچنین، در بازارهای آرام‌تر، حجم معاملات می‌تواند افزایش یابد که به کسب سود بزرگ‌تر کمک می‌کند.
• انعطاف‌پذیری در مواجهه با تغییرات بازار: این روش به تریدر امکان می‌دهد تا در مواجهه با نوسانات غیرمنتظره بازار، حجم معامله را تنظیم کند. برای مثال، اگر نوسانات جفت ارز به طور ناگهانی افزایش یابد، تریدر می‌تواند حجم معامله را کاهش دهد تا ریسک به حالت قبلی بازگردد. برعکس، در شرایط آرام‌تر بازار، حجم معامله می‌تواند افزایش یابد.

معایب:

• پاسخ به شوک‌های ناگهانی: اندازه‌گیری ریسک می‌تواند تحت تأثیر شوک‌های ناگهانی در بازار قرار گیرد. برای این وضعیت، روش‌هایی مانند risk free کردن معاملات می‌توانند موجب تطبیق معامله با این تغییرات گردند.

مدیریت سرمایه بر اساس عملکرد حساب

در این روش، معامله‌گر حجم معاملات خود را بر اساس عملکرد گذشته خود تنظیم می‌کند. هدف اصلی این استراتژی، بهینه‌سازی اندازه معاملات به‌گونه‌ای است که معامله‌گر با توجه به عملکرد گذشته و میزان سرمایه‌اش به میزان ریسک قابل قبولی برای ورود به معامله دست یابد.

مزایا:

• تنظیم پویا: این استراتژی به تریدر اجازه می‌دهد تا حجم معاملات را به صورت پویا و مطابق با وضعیت فعلی حساب تنظیم کند.
• محافظت از موجودی: با کاهش حجم معاملات در صورت کاهش موجودی حساب، این استراتژی از سرمایه محافظت کرده و از ضرر‌های بیشتر جلوگیری می‌کند.
• افزایش سود بالقوه: با افزایش حجم معاملات در صورت رشد موجودی، پتانسیل سود نیز افزایش می‌یابد..

معایب:

• وابستگی به عملکرد گذشته: این استراتژی به عملکرد گذشته حساب متکی است و ممکن است در شرایطی که با موقعیت خوبی برای ورود به معامله با حجم بالا مواجه شدید، اجازه معامله را از شما بگیرد.
• نیاز به پایش مداوم: برای استفاده مؤثر از این استراتژی، نیاز به پایش مداوم عملکرد حساب و تنظیم مداوم حجم معاملات وجود دارد. این کار ممکن است وقت‌گیر و نیازمند توجه دقیق به جزئیات باشد.

ترکیب استراتژی‌های ثابت و متغیر

استراتژی ترکیبی برای تعیین حجم معامله به معنای استفاده از چندین روش مختلف به طور همزمان برای تعیین حجم معاملات است. هدف از استفاده از این روش این است که نقاط قوت یک روش نقاط ضعف روش دیگر را پوشش دهد. با ترکیب روش‌های مختلف، تریدر می‌تواند حجم معاملات را به گونه‌ای تنظیم کند که هم از مزایای هر روش بهره‌برداری کند و هم از ریسک‌های احتمالی جلوگیری نماید.

بک تست گرفتن از استراتژی

اگر در گذشته جواب نداده‌است، در آینده نیز جواب نخواهد داد. این جمله کامل‌ترین توضیحی است که میتوان برای فرایند بک تست ارائه داد. فرض کنید شما به عنوان یک معامله‌گر، پس از تحقیق های فراوان به این نتیجه رسیده‌اید که یک روش خاص برای مدیریت سرمایه بهتر از سایر روش‌هاست. در این شرایط، برای اطمینان حاصل کردن از کارایی روش، اقدام به پیاده‌سازی  آن در گذشته بازار می‌کنید. چنانچه مشخص شود که این استراتژی مدیریت سرمایه با استراتژی معاملاتی شما سازگار است و منجر به سود می‌شود، می‌توانید با خیالی آسوده از آن در معاملات خود استفاده کنید.

مدیریت سرمایه در شرایط مختلف بازار 

استفاده از استراتژی‌های مدیریت سرمایه متغیر، نیازمند دارا بودن آگاهی و دانش نسبت به شرایط مختلف بازار است. یه عنوان یک معامله‌گر شما نیازمند آن هستید تا شرایط مختلف بازار را شناخته و استراتژی خود را با آن سازگار کنید. در زیر به بررسی شرایط مختلف بازار و نحوه مدیریت سرمایه در هر کدام می‌پردازیم.

۱- بازار صعودی (Bull Market)

در بازارهای صعودی، قیمت‌ها به طور مداوم در حال افزایش هستند و اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار در سطح بالایی قرار دارد. در این شرایط، استراتژی‌های مدیریت سرمایه معمولاً معامله‌گران را به اختصاص دادن درصد بیشتری از سرمایه در معاملات سوق می‌دهند.

۲- بازار نزولی (Bear Market)

بازارهای نزولی، دقیقا در نقطه مقابل بازار‌های صعودی قرار دارند و قیمت‌ها به طور مداوم در حال کاهش هستند. به دلیل اعتماد پایین سرمایه‌گذارات به بازار، مدیریت سرمایه در این شرایط باید محافظه‌کارانه‌تر بوده و درصد کمتری از سرمایه را وارد بازار کند.

۳-  بازار بی‌ثبات (Volatile Market)

در بازارهای بی‌ثبات، نوسان قیمت‌ها بسیار بالاست. مدیریت سرمایه در این شرایط نیازمند رویکردهای دقیق و پویاست. در این حالت معامله‌گر می‌تواند با تقسیم کردن سرمایه خود در بخش‌های مختلف و همچنین نظارت دائم بر بازار سرمایه خود را تا حد قابل توجهی از ریسک دور نگه دارد.

۴- بازار خنثی (Sideways Market)

در بازارهای خنثی، قیمت‌ها در یک محدوده مشخص نوسان دارند و هیچ روند صعودی یا نزولی قابل توجهی مشاهده نمی‌شود. در این شرایط استراتژی مناسب، استفاده از تحلیل تکنیکال در جهت پیش‌بینی آینده بازار و انجام معاملات طولانی مدت می‌باشد.

مدیریت سرمایه در بازار‌های مختلف

مدیریت سرمایه در بازارهای مختلف، بسته به نوع بازار و شرایط اقتصادی، متفاوت است. این تفاوت‌ها به دلیل ویژگی‌ها و رفتارهای خاص هر بازار است که نیازمند استراتژی‌های خاصی برای  مدیریت سرمایه و ریسک هستند. در ادامه به بررسی تفاوت‌های هر کدام از این بازار‌ها با یکدیگر  بیشتر آشنا شده و  روش مدیریت سرمایه و ریسک در آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

۱- بازار بورس (Stock Markets)

مهم‌ترین اصل در زمینه مدیریت سرمایه در بازار بورس اوراق بهادار تهران، تنوع بخشی به پرتفو و تقسیم سرمایه میان سهام‌های مختلف می‌باشد. در این بازار تحلیل بنیادی نقش بسیار مهمی در پیش‌بینی وضعیت بازار در آینده دارد. در نتیجه معامله‌گران می‌توانند با استفاده از این سبک تحلیل به اطلاعات کارآمدی در زمینه سهام های مختلف دست یابند و دید بازتری برای سرمایه گذاری در هر‌کدام داشته باشند

۲– بازارهای فارکس (Forex Markets)

بازار فارکس در کنار ویژگی‌های مثبت برجسته مانند نقدشوندگی بالا، دارای یک ویژگی منفی بزرگ نیز می‌باشد. این ویژگی منفی، چیزی نیست جز نوسانات شدید که سختی های بسیاری را برای معامله‌گران به ارمغان می‌آورد. به دلیل همین نوسانات، مدیریت سرمایه در این بازار از پیچیدگی های بیشتری برخوردار است.

در طول این مقاله به تفصیل در ارتباط با مدیریت سرمایه در بازار فارکس صحبت شده است و با مطالعه این مقاله می‌توانید به درک کاملی از نحوه مدیریت سرمایه در فارکس دست یابید.

۳-  بازارهای ارزهای دیجیتال (Cryptocurrency Markets)

بازار ارز‌های دیجیتال یا کریپتو کارنسی، پر‌نوسان ‌ترین و غیر قابل پیشبینی ترین بازاری است که هرمعامله‌گری می‌تواند در آن فعالیت کند. این بازار نوپا،‌ در تاریخچه کوتاه خود صعود‌ها و سقوط‌های شدیدی را در نماد‌های مختلف تجربه کرده است. اصل مهم در جهت مدیریت سرمایه در این بازار، تقسیم سرمایه در بین ارزهای مختلف است. در این حالت چنانچه یک ارز سقوط کند، صعود ارز دیگر تا حد قابل توجهی ضرر معامله‌گر را جبران می‌کند.

مورد بسیار مهم دیگر در این بازار که در بازار فارکس نیز مطرح می‌باشد، انجام تحلیل دقیق و مشخص کردن حد سود و حد ضرر با توجه به آن است. با استفاده صحیح از حد ضرر، چنانچه بازار نوسان شدید را تجربه کند شما با یک ضرر منطقی از معامله خارج شده و سرمایه خود را حفظ می‌کنید.