پوشش ریسک یا روش هج کردن در فارکس چیست؟ آموزش کار با هجینگ و نتینگ

پوشش ریسک (Hedging) روشی است که در آن معامله گران با ایجاد موقعیت های معاملاتی متقابل، از دارایی های خود در برابر نوسانات نامطلوب بازار محافظت می کنند. به عبارت دیگر، هجینگ به معنای بیمه کردن پرتفوی سرمایه گذاری در برابر ریسک های ناشی از تغییرات قیمتی در بازارهای مالی، از جمله بازار فارکس، است. این استراتژی با هدف کاهش ریسک ضرر و افزایش پایداری پرتفوی سرمایه گذاری به کار می رود. سرمایه گذاران به منظور مدیریت ریسک ناشی از نوسانات بازار، اغلب از استراتژی پوشش ریسک یا هجینگ استفاده می کنند. 

به طور کامل تر هجینگ به مجموعه ای از اقدامات گفته می شود که با هدف کاهش یا خنثی سازی تأثیر تغییرات نامطلوب قیمت بر روی یک سرمایه گذاری انجام می شود. یکی از روش های رایج هجینگ، ایجاد یک موقعیت معاملاتی متضاد با موقعیت اصلی است. به این ترتیب، در صورت کاهش ارزش یک سرمایه گذاری، سود حاصل از موقعیت متضاد می تواند بخشی از زیان را جبران کند.

در بازار فارکس، هجینگ اغلب با استفاده از جفت ارزهای دارای همبستگی منفی انجام می شود. به عنوان مثال، اگر یک سرمایه گذار نگران کاهش ارزش یورو باشد، می تواند با خرید یک جفت ارز که در آن دلار آمریکا تقویت میشود، ریسک خود را پوشش دهد. هرچند هجینگ می تواند ریسک را کاهش دهد، اما هزینه هایی نیز به همراه دارد و به طور کامل ریسک را از بین نمی برد.

معامله گران حرفه ای ممکن است از استراتژی های هجینگ پیچیده تری استفاده کنند که شامل ابزارهای مالی مختلفی مانند قراردادهای آتی، آپشن ها و سواپ ها باشد. این استراتژی ها معمولاً برای پوشش ریسک های خاص مانند نوسانات نرخ بهره، تغییرات نرخ تورم و رویدادهای غیر منتظره طراحی می شوند.

قانونی بودن پوشش ریسک در بازار فارکس

وضعیت قانونی پوشش ریسک در معاملات فارکس در سراسر جهان یکسان نیست. در حالی که در برخی مناطق، پوشش ریسک به عنوان یک ابزار مدیریت ریسک شناخته شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد، در برخی دیگر محدودیت‌هایی برای آن وضع شده است.

یکی از نمونه‌های بارز این محدودیت‌ها، ایالات متحده است. در این کشور، برخی از انواع پوشش ریسک در بازار فارکس، به ویژه خرید و فروش همزمان یک جفت ارز با نرخ‌های انجام گزینه یکسان یا متفاوت، ممنوع اعلام شده است. دلیل اصلی این ممنوعیت، جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی و کاهش هزینه‌های اضافی برای معامله‌گران عنوان می‌شود.

کمیسیون معاملات آتی کالاهای اساسی آمریکا (CFTC) برای اجرای این ممنوعیت، مقرراتی را وضع کرده است که بر اساس آن، بروکرها موظف هستند از اجرای دستورات معاملاتی همزمان خرید و فروش یک جفت ارز جلوگیری کنند. همچنین، اصل FIFO (اولین ورودی، اولین خروجی) برای تسویه معاملات اعمال می‌شود تا از هرگونه دستکاری در ترتیب انجام معاملات جلوگیری شود.

در مقابل، در بسیاری از کشورهای اروپایی، آسیایی و استرالیا، پوشش ریسک به عنوان یک ابزار قانونی برای مدیریت ریسک شناخته می‌شود و معامله‌گران آزادی بیشتری در انتخاب استراتژی‌های معاملاتی خود دارند. این رویکرد به دلیل مزایایی همچون کاهش ریسک و افزایش انعطاف‌پذیری در معاملات، مورد حمایت برخی از بروکرها نیز قرار گرفته است.

انواع هج کردن در فارکس

هجینگ مستقیم: در این روش، معامله گر برای پوشش ریسک یک پوزیشن باز، پوزیشنی معادل و در جهت مخالف در همان جفت ارز باز می کند. به عنوان مثال، اگر معامله گری پوزیشن خرید در جفت ارز یورو/دلار داشته باشد، برای هج کردن آن، پوزیشن فروش در همان جفت ارز باز می کند. این عمل، سود و زیان ناشی از نوسانات کوتاه مدت قیمت را خنثی می کند. با این حال، توجه داشته باشید که برخی از پلتفرم های معاملاتی، هجینگ مستقیم را به عنوان خروج از معامله اصلی تلقی کرده و ممکن است آن را محدود کنند.

هجینگ همبستگی: این روش بر اساس اصل همبستگی بین جفت ارزها استوار است. معامله گران با شناسایی جفت ارزهایی که همبستگی مثبت دارند (یعنی معمولاً در یک جهت حرکت می کنند)، پوزیشن هایی در جهت مخالف در این جفت ارزها باز می کنند. به عنوان مثال، جفت ارزهای پوند/دلار و یورو/دلار معمولاً همبستگی مثبتی دارند. بنابراین، اگر معامله گری پوزیشن فروش در پوند/دلار داشته باشد، ممکن است برای هج کردن آن، پوزیشن خرید در یورو/دلار باز کند. این روش به معامله گران اجازه می دهد تا ریسک را در یک سبد از دارایی ها توزیع کرده و از نوسانات بازار محافظت کنند.

هجینگ با قراردادهای CFD: قراردادهای CFD فارکس به عنوان یکی از ابزارهای پرکاربرد در استراتژی های پوشش ریسک (هجینگ) شناخته می شوند. این ابزار مالی، امکان اجرای استراتژی های پیچیده تر هجینگ را نسبت به روش های سنتی فراهم می آورد. به این ترتیب که معامله گر می تواند با ایجاد دو موقعیت معاملاتی متضاد (خرید و فروش) بر روی یک دارایی، ریسک ناشی از نوسانات قیمتی آن را کاهش دهد.

به عنوان مثال، جفت ارزهای پوند به دلار (GBP/USD) و یورو به دلار (EUR/USD) عموماً همبستگی مثبتی با یکدیگر دارند. این بدان معناست که تغییرات قیمتی در یکی از این جفت ارزها، به احتمال زیاد در جفت ارز دیگر نیز منعکس می شود. معامله گران می توانند از این همبستگی مثبت برای اجرای استراتژی های هجینگ استفاده کنند. به این ترتیب، در صورت حرکت بازار در جهت مخالف پیش بینی شده، می توانند ضرر ناشی از یک معامله را با سود حاصل از معامله دیگر جبران نمایند.

هج ناقص ریسک نزولی

قرارداد اختیار فروش (Put Option) به دارنده آن حق، اما نه الزام، می‌دهد تا دارایی پایه (در این مورد، یک جفت ارز) را با قیمت مشخصی (قیمت اعمال) در تاریخ معینی یا قبل از آن به فروش برساند. در مقابل این حق، دارنده قرارداد مبلغی را به عنوان حق تقدم (پریمیوم) پرداخت می‌کند.

به عنوان مثال، یک معامله‌گر که پوزیشن خرید (Long) روی یک جفت ارز دارد، ممکن است نگران کاهش قیمت آن باشد. برای مدیریت این ریسک، او می‌تواند یک قرارداد اختیار فروش با قیمت اعمال پایین‌تر از قیمت بازار خریداری کند. بدین ترتیب، اگر قیمت جفت ارز کاهش یافت، معامله‌گر می‌تواند از اختیار فروش خود استفاده کرده و دارایی را با قیمت اعمال بالاتر بفروشد و از ضرر بیشتر جلوگیری کند. این عمل، هج ناقص ریسک نزولی نامیده می‌شود.

هج ناقص ریسک صعودی

قرارداد اختیار خرید (Call Option) به دارنده آن حق، اما نه الزام، می‌دهد تا دارایی پایه را با قیمت مشخصی (قیمت اعمال) در تاریخ معینی یا قبل از آن خریداری کند. در مقابل این حق، دارنده قرارداد مبلغی را به عنوان حق تقدم (پریمیوم) پرداخت می‌کند.

به عنوان مثال، یک معامله‌گر که پوزیشن فروش (Short) روی یک جفت ارز دارد، ممکن است نگران افزایش قیمت آن باشد. برای مدیریت این ریسک، او می‌تواند یک قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال بالاتر از قیمت بازار خریداری کند. بدین ترتیب، اگر قیمت جفت ارز افزایش یافت، معامله‌گر می‌تواند از اختیار خرید خود استفاده کرده و دارایی را با قیمت اعمال پایین‌تر بخرد و از ضرر بیشتر جلوگیری کند. این عمل، هج ناقص ریسک صعودی نامیده می‌شود.

مزایای هجینگ در فارکس

هجینگ یا پوشش ریسک، استراتژی ای است که برای محافظت از سرمایه در برابر نوسانات بازار به کار می رود. در بازار پرنوسان فارکس، هجینگ می تواند ابزار ارزشمندی برای مدیریت ریسک باشد.

یکی از مهم ترین مزایای هجینگ، کاهش ریسک است. با ایجاد موقعیت های متضاد در بازار، معامله گران می توانند از ضررهای احتمالی جلوگیری کنند. به عنوان مثال، اگر یک معامله گر انتظار کاهش قیمت یک جفت ارز را دارد، می تواند با خرید یک قرارداد اختیار فروش (پوت آپشن) برای آن جفت ارز، خود را در برابر کاهش قیمت بیمه کند.

همچنین، هجینگ به معامله گران اجازه می دهد تا بدون ترس از ضرر، در بازار باقی بمانند. این به معنای فرصت های بیشتر برای سودآوری است. با استفاده از هجینگ، معامله گران می توانند از نوسانات بازار به نفع خود استفاده کنند و در هر دو جهت بازار (صعودی و نزولی) سود کسب کنند.

علاوه بر این، هجینگ به معامله گران اجازه می دهد تا استراتژی های معاملاتی پیچیده تری را اجرا کنند. با استفاده از ترکیبی از موقعیت های خرید و فروش، معامله گران می توانند ریسک را مدیریت کرده و بازدهی بالقوه را افزایش دهند.

با این حال، مهم است به یاد داشته باشید که هجینگ بدون هزینه نیست. هزینه های مربوط به قراردادهای اختیار و سایر ابزارهای هجینگ می تواند سودآوری را کاهش دهد. همچنین، هجینگ کامل ممکن است غیرممکن باشد، زیرا هیچ ابزار مالی نمی تواند به طور کامل از تمام ریسک ها محافظت کند.

معایب هج در فارکس

هجینگ، به عنوان یک استراتژی مدیریت ریسک در بازار فارکس، به معامله گران امکان می دهد تا از نوسانات نامطلوب قیمت محافظت کنند. با این حال، همانند هر ابزار مالی، هجینگ نیز دارای معایبی است که درک آن ها برای تصمیم گیری آگاهانه ضروری است.

یکی از مهم ترین معایب هجینگ، کاهش پتانسیل سود است. در واقع، با پوشش ریسک یک سمت معامله، معامله گر محدودیتی برای سودآوری سمت دیگر ایجاد می کند. به عبارت دیگر، اگرچه هجینگ از ضرر جلوگیری می کند، اما همچنین از سود اضافی نیز جلوگیری می کند.

هزینه نیز یکی دیگر از عوامل مهم در ارزیابی معایب هجینگ است. اغلب، برای اجرای استراتژی هجینگ، معامله گر باید هزینه هایی مانند اسپرد، کمیسیون و کارمزد پرداخت کند. این هزینه ها می توانند سود نهایی معامله را کاهش دهند.

علاوه بر این، هجینگ می تواند پیچیدگی معاملات را افزایش دهد. مدیریت چندین پوزیشن به طور همزمان نیازمند دانش و تجربه کافی است. اشتباهات در مدیریت این پوزیشن ها می تواند منجر به زیان شود.

همچنین، لازم به ذکر است که هجینگ تضمین کننده محافظت کامل از سرمایه نیست. برخی عوامل غیرقابل پیش بینی مانند رویدادهای سیاسی یا اقتصادی می توانند بر بازار تأثیر گذاشته و حتی استراتژی های هجینگ را بی اثر کنند.