دو مفهوم بازارهای گاوی و خرسی جزء مفاهیم مهم و اصلی در بازارهای مالی به ویژه بازار فارکس هستند. از این مفاهیم در بازارهای ارز دیجیتال، بازار سهام، بازار بورس و یا هر بازار مالی دیگری استفاده می‌شود. به طور کلی به بازاری که در حال رشد باشد، بازار گاوی و به بازاری که در حال افت باشد، بازار خرسی گفته می‌شود.
بدیهی است که بازارهای مالی فراز و نشیب زیادی دارند و به طور پیوسته در حال نوسان هستند و ممکن است بسیار کم اتفاق بیفتد که بازاری همیشه در حال رشد و یا در حال افت باشد. ولی برای اشاره کردن به حرکات قیمت در بازۀ زمانی طولانی و رشد و افت و خیزهای قابل توجه میتوان از این دو اصطلاح استفاده کرد.
این مقاله را تا انتها مطالعه کنید تا با این دو مفهوم و ویژگی‌ها و روش معامله در بازارهای گاوی و خرسی بیشتر آشنا شوید.
اگر به نمودارهای قیمت در بازارهای مالی مختلف نگاهی بیندازید، متوجه می‌شوید که انتخاب این دو اصطلاح بی‌دلیل نبوده است.
بازار گاوی یا Bull Market
بازار گاوی، بازاری است که روند صعودی دارد و در این بازار، قیمت یک دارایی در حال افزایش است. در بازار گاوی عمدۀ سرمایه‌گذاران خرید می‌کنند و در این بازۀ زمانی به دلیل استقبال سرمایه‌گذاران و معامله‌گران، تقاضا از عرضه پیشی خواهد گرفت. در این بازار، سرمایه‌گذاران با اعتماد به شرایط بازار خرید می‌کنند و به دلیل افزایش تقاضا، قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
پس یکی از روش‌های تشخیص بازار گاوی این است که روند حرکتی بازار رو به بالا باشد و به طور پیوسته شاهد افزایش قیمت باشیم. هرگاه در انواع مختلف بازارهای مالی مانند بازار رمزارز، فارکس، بورس و … با این روند حرکتی رو به بالا مواجه شدید، مطمئن باشید که امکان افزایش بیشتر قیمت وجود دارد زیرا سرمایه‌گذاران به بازار خوشبین هستند و با تقاضای زیاد سبب افزایش قیمت‌ها می‌شوند.
بازار خرسی یا Bear Market
بازار خرسی نقطۀ مقابل بازار گاوی است و زمانی میتوان از این اصطلاح استفاده کرد که عرضه از تقاضا بیشتر باشد و این موضوع نشان‌دهندۀ نبود اعتماد در بین سرمایه‌گذاران است. در این بازار، قیمت دارایی کاهش یافته و روند بازار نزولی است و ممکن است نتوان به راحتی پایان این بازار و کف قیمت را تشخیص داد.
عوامل خارجی بسیاری می‌توانند بر روند بازار تاثیر بگذارند، به همین علت است که تغییر روند بازار معمولا یک فرآیند کند و غیرقابل پیش‌بینی است و ممکن است بسیاری از سرمایه‌گذاران به ویژه افراد مبتدی و تازه‌کار نتوانند به راحتی کف قیمت را تشخیص دهند. عواملی مانند رشد اقتصادی و بسیاری از رویدادهای جهانی می‌توانند بر روند بازار مالی تاثیرگذار باشند.
معامله در بازارهای خرسی می‌تواند فرصتی برای سرمایه‌گذاران باشد که با استراتژی معاملاتی بلندمدت، اقدام به خرید دارایی خاصی در کف قیمت کنند و هرگاه که روند بازار به حالت صعودی بازگشت، دارایی خود را فروخته و سود زیادی را نصیب خود نمایند.
البته معامله‌گران حرفه‌ای می‌توانند حتی در کوتاه‌مدت هم از این بازار سود ببرند و از اصلاح قیمتی به نفع خود استفاده کنند.
دلایل استفاده از واژه‌های خرس و گاو
دلیل انتخاب دو واژۀ خرس و گاو، شیوۀ مبارزۀ آنهاست. گاو حیوانی است که برای مبارزه با شاخ خود به سمت بالا ضربه می‌زند و به همین دلیل برای توصیف روند صعودی بازار از اصطلاح گاو و بازار گاوی استفاده می‌شود.
خرس دقیقا برعکس گاو است و در زمان حمله، با پنجه‌های خود به سمت پایین ضربه زده و به همین دلیل است که برای توصیف روند نزولی بازار از اصطلاح خرس و بازار خرسی استفاده می‌شود.
در بازارهای مالی به سرمایه‌گذارانی که امید دارند که قیمت یک دارایی افزایش پیدا کند، در اصطلاح گاو یا Bull گفته می‌شود. این افراد با بازخورد مثبت و ایجاد تقاضای زیاد در بازار سبب می‌شوند که سرمایه زیادی وارد بازار شده و قیمت‌ها روند صعودی خود را حفظ کنند.
همچنین به سرمایه‌گذارانی که به شرایط بازار بدبین هستند و اعتقاد دارند که روند نزولی بازار ادامه‌دار خواهد بود و قیمت‌ها کاهش بیشتری را نشان خواهند داد، خرس یا Bear گفته می‌شود.
ویژگی‌ها و معاملات در بازارهای گاوی و خرسی
به طور معمول، در نمودار قیمتی بازارهای مختلف شاهد سه روند حرکتی قیمت‌ها هستیم. روند صعودی، روند نزولی و حرکت خنثی بیانگر حالت‌های مختلف بازارهای مالی هستند. در روند صعودی بازار با یک بازار در حال رشد مواجه هستیم که برآیند حرکتی آن مثبت است. البته در این بازار صعودی نیز ممکن است شاهد ریزش‌های قیمتی باشیم اما معمولا تمام آنها موقتی هستند.
در روند نزولی شاهد یک بازار در حال ریزش هستیم و برآیند کلی حرکتی بازار نزولی و منفی است. در این بازار نیز ممکن است شاهد افزایش موقتی قیمت باشیم. در حرکت خنثی، بازار در حال نوسان بین دو محدوده قیمتی است و روند صعودی و نزولی ندارد. در این بازار میتوان از نوسانات قیمتی برای کسب سود استفاده کرد.
بازارهای گاوی و خرسی از ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود برخوردار هستند و شرایط معامله در هر کدام از این بازارها متفاوت است. در ادامه ویژگی‌های این دو بازار و روش معامله در بازارهای گاوی و خرسی را بیشتر توضیح خواهیم داد.
ویژگی‌های بازار گاوی
بازار گاوی نشان‌دهندۀ رشد اقتصادی است و همانطور که اشاره شد، خوش‌بینی معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در این بازار سبب می‌شود تا تقاضا بر عرضه پیشی گرفته و روند صعودی بازار ادامه پیدا کند. به طور معمول، روند صعودی در قیمت یک دارایی، پس از یک رویداد مثبت اقتصادی آغاز شده و در نهایت قدرت ارز پایه و یا سهام بازارهای بورس را افزایش داده است.
خوش‌بینی معامله‌گران در بازار گاوی بسیار زیاد است و این معامله‌گران با نگرش مثبت نسبت به بازار سبب افزایش تقاضا شده و خودشان نیز حاضرند قیمت‌های بیشتر و بیشتری برای یک دارایی خاص بپردازند و به عبارتی، تمایل زیادی به پذیرش ریسک بیشتر دارند.
پس میتوان گفت که بازار گاوی چند ویژگی منحصر‌به‌فرد دارد:
- این بازار بیانگر رشد اقتصادی است.
- این بازار بیانگر دیدگاه مثبت سرمایه‌گذاران و تمایل آنها برای پذیرش ریسک‌های بزرگتر است.
- این بازار نشان‌دهندۀ بر هم خوردن توازن عرضه و تقاضا و پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه است.
- در این بازار شاهد روند صعودی، افزایش قیمت‌ها و افزایش حجم معاملات هستیم.
- ارزش‌گذاری برخی از پروژه‌های خاص و افزایش تمایل عمومی به خرید یک دارایی به ویژه در میان افراد مشهور از جمله سایر ویژگی‌های بازار گاوی است.
ویژگی‌های بازار خرسی
بازار خرسی در نقطۀ مقابل بازار گاوی است و میتوان برعکس تمام ویژگی‌های بازار گاوی را برای بازار خرسی مطرح کرد.
این بازار با روند نزولی خود نشان‌دهندۀ افول اقتصادی است و سبب کاهش قیمت‌ها و افزایش ترس و هراس معامله‌گران از ضرر و زیان پیش‌رو می‌شود. بدیهی است که در بازار نزولی، بسیاری از افراد تمایل داشته باشند که دارایی خود را به فروش رسانده و از سرمایه خود محافظت کنند.
ترس سرمایه‌گذاران و عدم تمایل آنها برای پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار، سبب افزایش و پیشی گرفتن عرضه نسبت به تقاضا می‌شود و هرگاه تقاضا در بازاری زیاد باشد، شاهد افت قیمت‌ها خواهیم بود.
پس می توان ویژگی‌های بازار خرسی را به این صورت مطرح کرد:
- این بازار بیانگر افول اقتصادی است و روند نزولی دارد.
- دیدگاه معامله‌گران در این بازار مثبت نیست و تمایل آنها به پذیرش ریسک پایین است.
- در این بازار، عرضه از تقاضا پیشی می‌گیرد.
- در این بازار شاهد کاهش قیمت و کاهش حجم معاملات هستیم.
معامله در بازارهای گاوی
معامله در بازارهای گاوی و خرسی از حساسیت بالایی برخوردار است و معامله‌گران و سرمایه‌گذاران با استراتژی‌های مناسب و ورود و خروج به‌موقع می‌توانند سود زیادی را نصیب خود کرده و یا از تحمل ضرر فراوان جلوگیری کنند.
برای معامله در بازارهای گاوی بهتر است زمانی وارد بازار شوید که اصلاحات قیمتی صورت گرفته و قیمت در پایین‌ترین حالت ممکن است.
در بازارهای گاوی و خرسی نیز جدا از روند کلی صعودی و نزولی بازار، نوسانات قیمتی و اصلاح قیمت صورت می‌گیرد و بسیار مهم است که معامله‌گر بتواند روند کلی را تشخیص دهد و گرفتار این نوسانات کوتاه‌مدت نشود. حواستان باشد که اصلاح قیمت موقتی را با پایان روند صعودی بازار گاوی اشتباه نگیرید و با تحلیل و بررسی قیمت دارایی خود در بازه‌های زمانی طولانی‌تر، دید خود را عمیق‌تر کنید.
بدیهی است که بازار گاوی بالاخره به پایان می‌رسد و قرار نیست برای مدت زمان خیلی طولانی ادامه داشته باشد ولی تشخیص پایان بازار گاوی بسیار مهم است. اگر روند کاهش قیمت، شدت زیادی داشته باشد ما با شکل‌گیری بازار خرسی مواجه هستیم و دیگر نمیتوان این روند کاهشی شدید را با اصلاح قیمت بازار گاوی اشتباه گرفت. در بیشتر مواقع پایان بازار گاوی ممکن است با عواملی مانند انتشار اخبار منفی شروع شود که سبب ترس سرمایه‌گذاران و پایان دیدگاه مثبت آنها نسبت به روند صعودی بازار است.
برای افزایش سوددهی معامله در بازارهای گاوی باید دارایی خود را در اوج قیمت بازار بفروشید و به همین دلیل تشخیص نقطۀ اوج قیمت از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر تغییر غیرمنتظره‌ای در بازار پدیدار شد و حس کردید که یک بازار نزولی در حال ظهور است، بهترین استراتژی برای حفظ سود این است که موقعیت‌های معاملاتی خود را کم کنید. البته در این شرایط می‌توانید دارایی خود را به پول نقد یا فلزات با ارزش و یا هر دارایی مشابه دیگری به صورت موقت انتقال دهید. این دارایی‌ها می‌توانند در برابر بحران مقاومت کنند.
پس استراتژی معامله در بازارهای گاوی، استراتژی تهاجمی است و با خرید یک دارایی خاص در کف قیمتی و فروش آن در اوج قیمت میتوان سود زیادی کسب کرد.
برای پیش‌بینی تغییر روند بازار و انتخاب استراتژی مناسب برای معامله در بازارهای گاوی بهتر است اخبار را دنبال کنید تا از شوک‌های خبری که روی روند صعودی بازار تاثیر دارند اطلاع حاصل کنید. دیدگاه سرمایه‌گذاران، موقعیت سرمایه خارجی، موقعیت اشتغال در جامعه، تاثیرات سیاسی و اجتماعی و اعتماد در سطح ملی از جمله مواردی هستند که می‌توانند سبب تشدید روند بازار گاوی و یا تغییر روند شوند. البته همین عوامل در تغییر و تشدید روند بازار خرسی نیز تاثیرگذار هستند. در ادامه به توضیح دقیق تر هر یک از این موارد میپردازیم.
دیدگاه سرمایه‌گذاران
بسیاری از سرمایه‌گذاران به ویژه افراد مبتدی با تشخیص ندادن افت‌های موقتی بازار و اصلاحات قیمتی، به سرعت از نظر روانی تحت تاثیر قرار گرفته و اقدام به فروش دارایی‌های خود می‌نمایند. این افراد به دلیل آنکه از مدیریت ریسک مناسب برخوردار نیستند به سرعت تحت‌تاثیر نوسان موقتی در بازار گاوی قرار می‌گیرند. تاثیر هیجانات این افراد و سرمایه‌گذاران تازه‌وارد می‌تواند حجم معاملات را در بازار تغییر داده و در تبدیل روند صعودی بازار گاوی به روند نزولی بازار خرسی تاثیرگذار باشند.
مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی
مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در تغییر روند بازار موثرند. تغییر ارزش خالص نفت و طلا، جهت‌گیری‌های سیاسی، سیاست‌های بانک مرکزی، شرایط اقتصادی در کشورهای مختلف و … می‌توانند بر روندی که بر بازار مالی حاکم است تاثیر بگذارند. البته سرمایه‌گذاران متخصص که مسلط به تحلیل بنیادی باشند می‌توانند این حوادث را تحلیل کرده و روند بعدی بازار را پیش‌بینی کنند.
تغییر نرخ اشتغال
رشد یا کاهش نرخ اشتغال از جمله مواردی است که سبب تغییر روند بازار می‌شود. البته این رابطه دوسویه است و نرخ صعودی بازار و ظهور بازار گاوی نیز می‌تواند در افزایش نرخ اشتغال سهم موثری داشته باشد.
افزایش سرمایه‌گذاری خارجی
افزایش سرمایه‌گذاری خارجی و رشد اقتصادی کشور، یکی دیگر از دلایل ظهور بازار گاوی است و کاهش در سرمایه‌گذاری خارجی منجر به ظهور بازار خرسی می‌شود.
اعتماد سرمایه‌گذاران داخلی
اعتماد سرمایه‌گذاران داخلی به بازار یک کشور می‌تواند منجر به روند صعودی بازار شود. در این شرایط، سرمایه‌گذاران سرمایۀ خود را در بازار دیگری قرار نمی‌دهند و با اعتماد به بازار داخلی، سرمایه را وارد اقتصاد کشور می‌کنند.
معامله در بازارهای خرسی
معامله در بازارهای خرسی بسیار پرریسک است زیرا سرمایه‌گذاری در یک بازار نزولی که معامله‌گران اعتماد و دیدگاه مثبتی نسبت به آن ندارند و عرضه از تقاضا بیشتر است، کار دشواری است. معامله در بازارهای خرسی برای افراد آینده‌نگر می‌تواند سود زیادی به همراه داشته باشد.
سرمایه‌گذاران حرفه‌ای به خوبی می‌دانند که با خرید یک دارایی خاص در کف قیمت و نگهداری آن تا زمانی که روند نزولی بازار تبدیل به روند صعودی شود می‌توانند به سود بسیار زیادی دست پیدا کنند. البته بدیهی است که امکان دارد این انتظار چندین ماه به طول بینجامد. چنانچه افراد بتوانند آغاز روند نزولی بازار را تشخیص دهند و به سرعت دارایی خود را بفروشند، این امکان را خواهند داشت تا در کف قیمت، دارایی خود را بازخرید کنند.
به طور کلی برای معامله در بازارهای خرسی، عمدۀ تمرکز سرمایه‌گذاران بر روی حفظ نقدینگی است. استراتژی مناسب برای این بازار، تدافعی است و مدیریت ریسک از ارکان ضروری برای حفظ نقدینگی در یک بازار نزولی است.
البته در بازار خرسی نیز با اصلاح و افزایش موقتی در قیمت مواجه خواهید شد و بسیار مهم است که افراد این افزایش قیمت موقتی را با ورود به بازار گاوی اشتباه نگیرند. در این شرایط می توان از این نوسانات کوتاه‌مدت برای کسب سود استفاده کرد. افراد حرفه‌ای باید همیشه امکان باز کردن موقعیت‌های معاملاتی فروش را داشته باشند که به آنها Short نیز گفته می‌شود.
یک استراتژی مهم برای معامله در بازارهای خرسی این است که از راهبرد DCA استفاده کنید. در این روش، معامله‌گر بدون توجه به وضعیت قیمت یک دارایی خاص، اقدام به خرید میزان مشخصی از آن دارایی در بازه‌های زمانی خاصی می‌نماید. برای مثال هر هفته در یک روز و ساعت خاص اقدام به خرید میزان مشخصی از یک رمزارز بدون توجه به قیمت آن می‌نماید و به این ترتیب ریسک خرید آن دارایی را کاهش می‌دهد.
سوالات متداول
منظور از بازارهای گاوی و خرسی چیست؟
بازارهای گاوی و خرسی دو حالت از بازارهای مالی هستند که به روند صعودی و نزولی بازار اشاره دارند. چنانچه روند کلی بازار صعودی باشد با بازار گاوی و چنانچه روند کلی بازار نزولی باشد با بازار خرسی مواجه هستیم.
روش معامله در بازارهای گاوی به چه صورتی است؟
معامله در بازارهای گاوی می‌تواند سود زیادی را نصیب افراد کند، به شرط آنکه بتوانند کف قیمت را در نوسانات و اصلاحات قیمتی تشخیص دهند و به بازار وارد شود. سپس این افراد باید با تشخیص نقطه اوج قیمت دارایی خود، اقدام به فروش آن نمایند.
روش معامله در بازارهای خرسی به چه صورتی است؟
معامله در بازارهای خرسی با ریسک زیادی همراه است ولی بهتر است افراد در کف قیمت اقدام به خرید دارایی موردنظر کنند و منتظر تغییر روند بازار بمانند. البته میتوان در این بازار از نوسانات و افزایش موقتی قیمت نیز بهره برد.
سخن پایانی
در این مقاله دربارۀ بازارهای گاوی و خرسی صحبت کردیم و ویژگی‌های بازار گاوی و بازار خرسی و دلیل انتخاب این دو نام را شرح دادیم. معامله‌گران با انتخاب استراتژی معاملاتی مناسب می‌توانند از هر دو بازار سود زیادی را نصیب خود کنند. استراتژی تهاجمی مناسب معامله در بازارهای گاوی و استراتژی تدافعی و حفظ نقدینگی مناسب معامله در بازارهای خرسی است.
یادتان باشد که اولین رکن موفقیت در بازار فارکس، آموزش و تسلط بر اصول این بازار است. شما می‌توانید با مراجعه به سایت رسمی پراپ فنفیکس و موند اف ایکس از آموزش‌های رایگان بازار فارکس که توسط استاد محمد آهنگری ارائه شده است استفاده کنید و موفقیت خود را در این بازار تضمین نمایید.